Odzież robocza — obowiązek pracodawcy czy pracownika?
Pracodawca ma obowiązek przestrzegać zasad BHP, które wiążą się z dbaniem o bezpieczeństwo, życie oraz zdrowie pracowników. Czy zatem odzież robocza jest obowiązkiem pracodawcy czy pracownika?
SPIS TREŚCI
- Odzież robocza a przepisy Kodeksu pracy
- Odzież robocza a odzież ochronna
- Odzież robocza lub ekwiwalent
- Co należy do odzieży ochronnej/ odzieży roboczej
- Jaki rodzaj odzieży roboczej jest najczęściej spotykany?
- Inne obowiązki pracodawcy związane z BHP
Odzież robocza a przepisy Kodeksu pracy
Zgodnie z postanowieniami Kodeksu pracy (art. 2377 § 1), pracodawcy mają obowiązek dostarczenia pracownikom odzieży i obuwia roboczego, które spełniają określone normy Polskich Norm, pod warunkiem że:
- ich własne ubrania mogą ulec uszkodzeniu albo znacznemu zabrudzeniu,
- istnieją wymagania sanitarne, technologiczne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.
Przepisy nie regulują tego, na jakich konkretnych stanowiskach odzież robocza musi zostać zapewniona po stronie pracodawcy. Najważniejsze są warunki, w jakich odbywa się jej wykonanie. Pracodawca powinien w regulaminie swojego zakładu pracy określić zasady wyposażenia pracowników w odzież roboczą. Powinien porozumieć się ze swoimi pracownikami, aby określić, na których stanowiskach dozwolone jest używanie własnej odzieży, która spełnia wymogi BHP.
Własna odzież robocza jest zabroniona w przypadku gdy:
- stanowiska dotyczą pracy wykonywanej przy obsłudze maszyn i urządzeń technicznych,
- prace powodują znaczne brudzenie się, skażenie odzieży lub obuwia roboczego środkami chemicznymi, promieniotwórczymi lub materiałami biologicznie zakaźnymi.
Odzież robocza a odzież ochronna
Warto wiedzieć, że odzież ochronna BHP to nie to samo co odzież robocza. Często jednak używa się tych słów zamiennie. Odzież robocza ma zabezpieczyć przed zabrudzeniem lub zniszczeniem własnych ubrań pracownika. Otrzyma ją pracownik, którego ubranie może ulec przetarciu, pobrudzeniu czy rozdarciu. Odzież ochronna zaś ma chronić zdrowie pracownika i zapewnić bezpieczeństwo przed ewentualnymi urazami ciała. Ubrania te powinny być zaprojektowane tak, aby pracownik był chroniony przed różnymi zagrożeniami, np. przed wilgocią, ogniem, wysoką lub niską temperaturą, substancjami żrącymi, hałasem, zjawiskami atmosferycznymi, gazami chemicznymi itp. Taka odzież powinna być wykonana z wysokiej jakości materiałów, aby gwarantowała bezpieczeństwo i komfort pracy. Certyfikowana odzież ochronna jest ustalana zgodnie z normami BHP.
Czytaj też: Dobra agencja pracy — jakie ma cechy?
Czytaj też: Klauzula w CV — czy trzeba ją dodawać?
Odzież robocza lub ekwiwalent
Kodeks pracy daje możliwość używania przez pracownika własnych ubrań i obuwia roboczego, ale w momencie zniszczenia tych ubrań, pracodawca musi wypłacić ekwiwalent. W rezultacie pracodawca może być zwolniony z konieczności dostarczania pracownikowi odzieży roboczej, ale jest to możliwe pod warunkiem, że zostaną spełnione dwa warunki:
- pracodawca określił w swoim regulaminie pracy o tym, że jest dopuszczalne używanie pracowników własnej odzieży i obuwia, ale musi ono spełniać wymogi BHP,
- pracownik wyraża zgodę na używanie własnych ubrań w zamian za ekwiwalent pieniężny.
Ważne! Korzystanie przez pracowników z własnych ubrań jest zabronione w przypadku stanowisk, na których są wykonywane prace:
- związane z obsługą maszyn i urządzeń technicznych,
- powodujące intensywne brudzenie, skażenie odzieży chemią, środkami promieniotwórczymi, materiałami biologicznie zakaźnymi.
Co należy do odzieży ochronnej/ odzieży roboczej?
Pracodawca jest zobowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, które spełnia wymogi. Odzież ta może obejmować różnorodne elementy, które mają zapewnić bezpieczeństwo i ochronę zdrowia. Odzież BHP — co do niej należy?
- rękawice robocze,
- spodnie robocze,
- buty robocze,
- skarpety robocze,
- płaszcz przeciwdeszczowy,
- kamizelka odblaskowa,
- kaski ochronne,
- nauszniki przeciwhałasowe,
- okulary ochronne,
- fartuchy.
Czytaj też: Kontrola na zwolnieniu lekarskim
Jaki rodzaj odzieży roboczej jest najczęściej spotykany?
Rodzaj odzieży roboczej zależy od rodzaju pracy oraz branży. Są stanowiska, które wymagają używania odzieży ochronnej lub roboczej z uwagi na ewentualne niebezpieczeństwo i zabrudzenia. Jaki rodzaj odzieży roboczej jest najczęściej spotykany?
- ubrania budowlane,
- odzież pielęgniarska,
- odzież kucharska,
- odzież dla rzemieślników,
- odzież przemysłowa dla pracowników magazynowych, produkcyjnych.
Inne obowiązki pracodawcy związane z BHP
Pracodawca nie może wypuścić do pracy pracownika bez potrzebnej odzieży i obuwia roboczego, które jest przewidziane do stosowania na danym stanowisku. Musi on również zapewnić pranie, konserwację, naprawę, odpylanie lub odkażanie odzieży przydzielanej pracownikom. Jeżeli nie może zapewnić prania tej odzieży, to musi wypłacić ekwiwalent za pranie we własnym zakresie.
Ważne! Niedopuszczalne jest powierzanie pracownikom oczyszczania ubrań, które uległy skażeniu środkami chemicznymi, promieniotwórczymi lub zakaźnymi. Taki rodzaj ubrań musi być odpowiednio przechowywany, za co odpowiedzialny jest również pracodawca.
Ubrania pracownicze są bardzo ważne dla zachowania komfortu pracy, bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Inwestycja w odpowiednią odzież roboczą to nie tylko wymóg prawnie narzucony, ale również strategiczny krok dla każdego pracodawcy dbającego o dobrostan swoich pracowników oraz reputację swojej firmy. Po stronie pracodawcy jest obowiązek wydania odzieży roboczej, ale w każdym zakładzie mogą być inne zasady wewnątrzzakładowe, które uprawniają do noszenia własnych ubrań (o ile nie ma wymogów BHP).
Sprawdź też: Ochrona pracowników przed zwolnieniem — kogo nie można zwolnić?