Orzeczenie niepełnosprawności a praca
Orzeczenie niepełnosprawności może wpływać na poszukiwanie i utrzymanie zatrudnienia. Dla wielu osób stanowi to wyzwanie, ale istnieją również rozwiązania, które mogą pomóc w znalezieniu równowagi pomiędzy zdrowiem a pracą. Jak to wygląda z punktu prawa? Kim jest osoba niepełnosprawna? Jakie warunki pracy powinien zapewnić pracodawca osobie niepełnosprawnej? Jakie są przywileje osoby niepełnosprawnej? Jakie oferty pracy dla osób niepełnosprawnych? Zapraszamy do przeczytania artykułu.
SPIS TREŚCI
- Kim jest osoba niepełnosprawna?
- Orzeczenie niepełnosprawności a praca — jakie są stopnie niepełnosprawności?
- Orzeczenie niepełnosprawności a praca — jak wygląda zatrudnienie pracownika?
- Orzeczenie niepełnosprawności a praca — czas pracy
- Orzeczenie niepełnosprawności a praca — prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego
- Dofinansowanie wynagrodzenia dla osoby niepełnosprawnej
- Oferty pracy dla osób z orzeczeniem niepełnosprawności
Kim jest osoba niepełnosprawna?
Osoba niepełnosprawna to osoba, której sprawność fizyczna, umysłowa, sensoryczna, psychiczna lub emocjonalna jest długotrwałe ograniczona w stopniu znacznym lub umiarkowanym w porównaniu z innymi osobami. Definicja osoby niepełnosprawnej jest określona w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W praktyce, aby zostać uznana za osobę niepełnosprawną, konieczne jest posiadanie orzeczenia wydanego przez właściwe organy orzekające, takie jak Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) lub komisje lekarskie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Orzeczenie potwierdza obecność niepełnosprawności oraz określa jej stopień i rodzaj.
Osoba niepełnosprawna ma prawo do określonych form wsparcia i zabezpieczeń, w tym dostępu do rehabilitacji zawodowej, ulg podatkowych, preferencyjnych warunków zatrudnienia oraz innych świadczeń i uprawnień, które mają na celu ułatwienie jej uczestnictwa w społeczeństwie i rynku pracy.
Orzeczenie niepełnosprawności a praca — jakie są stopnie niepełnosprawności?
Istnieją trzy stopnie niepełnosprawności:
- znaczny stopień — jest to całkowita niezdolność do pracy, często też do samej egzystencji. Nazywa się go I grupą inwalidzką.
- umiarkowany stopień — to częściowa lub całkowita niezdolność do pracy. Nazywa się ją II grupą inwalidzką.
- lekki stopień — to częściowa niezdolność do pracy. Nazywa się ją III grupą inwalidzką. Osoba ma naruszoną sprawność organizmu.
Czytaj też: Praca w upały — jakie obowiązki ma pracodawca?
Zatrudnienie niepełnosprawnego pracownika
Zatrudnienie niepełnosprawnego pracownika w Polsce jest regulowane przepisami prawa Kodeksu pracy, które mają na celu promowanie równych szans i integrację osób z niepełnosprawnością na rynku pracy. W prawie polskim w odniesieniu do osób z niepełnosprawnością nie ma zakazu pracy ani nakazu pracy w określonych warunkach.
Czas pracy osoby niepełnosprawnej
- Osoby posiadające stopień niepełnosprawności nie mogą pracować więcej niż 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Normy czasu pracy pracownika o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności wynoszą 7 godzin na dobę i 35 godzin na tydzień.
- Osoba niepełnosprawna nie może pracować w porze nocnej ani w godzinach nadliczbowych. Jednak zakaz nie ma zastosowania w dwóch przypadkach: jeśli osoby zatrudnione są przy pilnowaniu i gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz medycyny pracy wyrazi na to zgodę.
- Osoba ze stopniem niepełnosprawności ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy w wysokości 15 minut. Może być przeznaczona na odpoczynek lub ćwiczenia usprawniające.
- Inne normy czasu pracy niepełnosprawnych nie powodują zmian wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych.
Prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego
Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego nabywa się po przepracowaniu roku od dnia przyznania znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Przysługuje takiej osobie urlop dodatkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.
Urlop ten nie naliczy się osobie, która ma więcej niż 26 dni roboczych urlopu wypoczynkowego.
Dofinansowanie wynagrodzenia dla osoby niepełnosprawnej
Jeśli pracodawca zatrudnia do swojego zakładu pracy niepełnosprawnych zatrudnionych, to przysługuje mu miesięczne dofinansowanie wynagrodzeń. Wypłacane jest przez PFRON i dotyczy tylko osób, które znajdują się w ewidencji prowadzonej przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Pracodawcom zatrudniającym osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności przysługuje możliwość skorzystania z różnych form dofinansowania. Dofinansowanie przysługuje:
- każdemu pracodawcy, który zatrudnia niepełnosprawną osobę
- osobie, która prowadzi zakład pracy chronionej
- pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 25 pracowników w pełnym wymiarze czasu pracy, są zobowiązani do osiągnięcia wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych na poziomie co najmniej 6%
- pracodawcom, którzy nie mają żadnych zobowiązań wobec PFRON
Dofinansowanie nie jest dostępne dla pracodawców zatrudniających niepełnosprawnego pracownika w przypadku, gdy:
- są oni zatrudnieni na podstawie umów cywilnoprawnych: umowa zlecenie lub umowa o dzieło,
- mają lekki i umiarkowany stopień niepełnosprawności i posiadają ustalone prawo do emerytury,
- jeśli niepełnosprawni pracownicy są zatrudnieni w sposób, który przewiduje wypłatę ich wynagrodzeń ze środków publicznych, dofinansowanie może być udzielane tylko dla pozostałej części wynagrodzenia, nieobjętej tym finansowaniem.
Wysokość dofinansowania wynagrodzenia zależna jest od:
- Wymiar czasu pracy pracownika niepełnosprawnego — dofinansowanie jest proporcjonalne do czasu pracy zatrudnionego pracownika.
- Stopień niepełnosprawności — im wyższy stopień niepełnosprawności, tym większa kwota dofinansowania.
- Specyficzne schorzenia pracownika — w przypadku osób niepełnosprawnych, u których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję, oraz niewidomych, kwoty dofinansowania są zwiększane o 40% najniższego wynagrodzenia.
- Rodzaj pracodawcy — zakłady pracy chronionej otrzymują wyższe dofinansowanie niż firmy z otwartego rynku pracy.
Wysokość dofinansowania zależny od stopnia niepełnosprawności wynosi:
- stopień znaczny – 1950 zł
- stopień umiarkowany – 1200 zł
- stopień lekki – 450 zł
Czytaj też: Zaległy urlop wypoczynkowy
Oferty pracy dla osób z orzeczeniem niepełnosprawności
Dla osób z orzeczeniem niepełnosprawności istnieje wiele różnorodnych ofert pracy, które uwzględniają ich specyficzne umiejętności, potrzeby i możliwości. Oto kilka przykładów:
- Praca chroniona — istnieją organizacje, które specjalizują się w tworzeniu miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnością w ramach tzw. prac chronionych. Oferują one różnorodne stanowiska, takie jak montaż, pakowanie, usługi gastronomiczne, czy sprzątanie. Praca chroniona zapewnia odpowiednie wsparcie i dostosowanie miejsca pracy do indywidualnych potrzeb pracowników.
- Stanowiska z przystosowanymi warunkami pracy — niektóre firmy dostosowują warunki pracy, takie jak dostępność ramp, podnośniki, programy komputerowe wspomagające, aby umożliwić osobom z niepełnosprawnością wykonywanie różnych zawodów. Mogą to być stanowiska w administracji, obsłudze klienta, marketingu, technologii informacyjnej, czy wielu innych dziedzinach.
- Praca zdalna — wraz z rozwojem technologii wiele firm oferuje możliwość pracy zdalnej. Dla osób z niepełnosprawnością, które mają trudności z dojazdem do tradycyjnego miejsca pracy, praca zdalna może być atrakcyjną opcją. Mogą wykonywać różnorodne zadania, takie jak pisanie, projektowanie graficzne, tłumaczenia, wsparcie techniczne itp., pracując z domu lub innego dogodnego dla siebie miejsca.
- Specjalistyczne programy zatrudnienia — w niektórych przypadkach istnieją specjalne programy lub inicjatywy rządowe, które wspierają zatrudnienie osób z niepełnosprawnością. Mogą oferować dodatkowe szkolenia, programy staży, dotacje dla pracodawców czy inne wsparcie mające na celu ułatwienie dostępu do pracy.
Warto pamiętać, że oferty pracy dla osób z orzeczeniem niepełnosprawności mogą różnić się w zależności od ich indywidualnych umiejętności, doświadczenia i preferencji. Istotne jest, aby korzystać z różnych źródeł informacji, takich jak agencje pracy, portale rekrutacyjne, organizacje zajmujące się integracją zawodową, czy programy wsparcia, aby znaleźć oferty odpowiadające swoim potrzebom i aspiracjom zawodowym.
Podsumowując, orzeczenie niepełnosprawności może stanowić wyzwanie dla osób poszukujących pracy, jednak nie powinno być przeszkodą do rozwoju zawodowego. Istnieje wiele możliwości i wsparcia dla osób z orzeczeniem niepełnosprawności, które umożliwiają im znalezienie satysfakcjonującego zatrudnienia. Dzięki różnym programom, ulgom podatkowym, a także specjalistycznym organizacjom i inicjatywom, osoby z niepełnosprawnością mają szansę na aktywne uczestnictwo w życiu zawodowym. Ważne jest, aby korzystać z dostępnych środków, jak również rozwijać swoje umiejętności i wykorzystywać swoje mocne strony w procesie poszukiwania pracy. Orzeczenie niepełnosprawności nie musi definiować naszych możliwości, a pokonanie wyzwań może prowadzić do osiągnięcia sukcesu zawodowego i satysfakcji.
Sprawdź też: Świadectwo pracy — nowy wzór w 2023 roku