Powrót
6 min czytania 26 października 2023

Palenie papierosów w pracy — czy pracodawca może zakazać?

Palenie papierosów w pracy jest tematem dosyć kontrowersyjnym. Coraz więcej pracodawców poszukuje pracowników niepalących. Czy palenie w pracy może być zakazane przez pracodawcę? Jak sprawę palenia reguluje Kodeks Pracy? Jakie przerwy pracownicze reguluje Kodeks Pracy? Gdzie obowiązuje całkowity zakaz palenia w pracy? Czy można dostać karę za palenie w pracy?

palenie papierosow w pracy

SPIS TREŚCI

Palenie papierosów w miejscu pracy a Kodeks pracy

W Kodeksie pracy nie ma jednoznacznych przepisów, które regulują przerwę na papierosa w pracy. Dlatego też ten temat może być źródłem pewnych nieporozumień. Dodatkowe przerwy dla osób palących są niesprawiedliwe dla tych, którzy nie mają tego nałogu. Należy wiedzieć, że w żadnej ustawie nie ma informacji na temat dodatkowych “przerw na dymka”. Oznacza to, że pracownik nie ma ustawowego prawa do posiadania takiej przerwy. Pracodawca jednak może podjąć indywidualne decyzje i pozwolić pracownikom na zwiększenie przerw w zakładzie pracy.

Co ważne, Kodeks Pracy reguluje obowiązkowe przerwy, które przysługują każdemu. Jest to czas na odpoczynek, który można wykorzystać, w jaki sposób się chce.

Jakie przerwy pracownicze reguluje Kodeks pracy?

Przerwy w czasie pracy są bardzo istotne dla zachowania równowagi między zdrowiem a pracą. Odpowiednie udzielanie przerw ma pozytywny wpływ na ogólne samopoczucie pracowników, ich produktywność i chęć do pracy. Jakie są zasady udzielania przerw w miejscu pracy?

  • Przy dobowym wymiarze czasu pracy prawo nakazuje udzielić pracownikowi 15-minutowej przerwy przy co najmniej 6 godzinach pracy. Czas ten jest umowy i może wynosić więcej w zależności od decyzji pracodawcy.
  • Osobom, które pracują powyżej 9 godzin pracy przysługuje dodatkowa przerwa 15-minutowa. W przypadku pracy powyżej 16 godzin pracownik ma do wykorzystania kolejne 15 minut przerwy. Przerwy te zawsze wliczają się do czasu pracy.
  • Pracodawca nie może nakazać pracownikom, co mają robić podczas swojej przerwy. Mogą więc w tym czasie poświęcić swój czas na papierosa, jeśli jest taka możliwość.

Dodatkowe przerwy w pracy

W zasadach udzielanych przez Kodeks istnieje zapis o tym, że przerwy muszą odbyć się podczas pracy, a nie przed nią lub po niej. Nie można więc wyjść wcześniej o 15 minut, jeśli nie wykorzystało się swojej przerwy w ciągu dnia. Pracodawca może w swoim zakładzie wprowadzić przerwę dłuższą, tzw. lunchową, która jest bezpłatna, czyli nie wlicza się do czasu pracy. Może ona trwać nawet do 60 minut. W tym czasie pracownik może zjeść obiad, zapalić papierosa, wyjść do sklepu lub załatwić swoje sprawy prywatne.

Innym przepisem, który wprowadziło Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jest to, że pracodawca musi zapewnić pracownikom 5 minut przerwy po każdej godzinie pracy, jeśli polega ona na siedzeniu przy biurku z komputerem. Nie można tych przerw kumulować razem. Zasady nie określają jednak, jak dana przerwa może wyglądać, a więc mogą ją wykorzystać na papierosa.

Czytaj też: Monitoring w miejscu pracy a prawa pracownika

palenie papierosów w pracy

Czytaj też: Dzień wolny za święto w sobotę

Gdzie jest całkowity zakaz palenia w pracy?

Istnieją ogólne zasady regulujące, w których miejscach nie można palić. Są to głównie miejsca publiczne, które również mogą być miejscem czyjejś pracy. Zgodnie z artykułem 5 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (t.j. Dz.U. 2023 poz. 700 z póź. zm.):

Zabrania się palenia wyrobów tytoniowych, w tym palenia nowatorskich wyrobów tytoniowych, i palenia papierosów elektronicznych, z zastrzeżeniem art. 5a:

  • wewnątrz placówek medycznych oraz w pomieszczeniach innych instytucji, gdzie realizowane są świadczenia zdrowotne,
  • na terenie instytucji oświaty zgodnie z przepisami regulującymi system oświaty, oraz jednostek świadczących usługi pomocy społecznej,
  • na terenie uczelni,
  • w pomieszczeniach obiektów kultury i wypoczynku do użytku publicznego,
  • w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych,
  • w pomieszczeniach transportu publicznego oraz obiektach służących obsłudze podróżnych,
  • na przystankach komunikacji miejskiej,
  • na terenie obiektów sportowych
  • w ogólnodostępnych miejscach, które są przeznaczone na zabawę dla dzieci,
  • ogólnie w pomieszczeniach użytku publicznego.

Każdy właściciel lub zarządzający powyższymi obiektami powinien oznakować obowiązujący zakaz palenia. Powinien być on umieszczony w widocznym miejscu, za pomocą grafiki lub słów. Może on również wyznaczyć miejsca, w których można palić, jeśli są to np. indywidualne pokoje w obiektach służących celom mieszkalnym. Palarnię można wyznaczyć:

  • w domach pomocy społecznej lub domach spokojnej starości,
  • w całodobowych oddziałach psychiatrycznych, oprócz oddziałów maksymalnego zabezpieczenia,
  • na terenie uczelni,
  • w hotelach,
  • obiektach służących obsłudze podróżnych,
  • pomieszczeniach zakładów pracy,
  • w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych.

Czy można zakazać palenia w pracy?

Pracodawca może ustalić zasady palenia w miejscu pracy. Może ich oczywiście zakazać. Jeśli w regulaminie pojawia się zakaz palenia na terenie zakładu, to pracownik musi się do niego dostosować. Trzeba w takim wypadku oznakować miejsca objęte zakazem palenia. Zasady zakazu palenia trzeba przedstawić pracownikowi na samym początku jego pracy. Trzeba pamiętać, że dotyczy to również zakazu palenia e-papierosów, które wciąż pozostają wyrobami tytoniowymi.

Zakaz palenia w pracy może obowiązywać nawet na całym terenie zakładu. Osoba, która go złamie, narusza wtedy przepisy BHP (bezpieczeństwa i higieny pracy), za co grozi kara.

Czytaj też: Kultura osobista w pracy — o czym należy pamiętać?

palenie papierosów w pracy

Jaka grozi kara za palenie papierosów w miejscu pracy?

W przypadku całkowitego zakazu palenia, właściciel lub zarządzający musi oznakować zakład pracy z palarnią i miejsca przeznaczone do palenia. Jeśli tego nie zrobi, podlega karze grzywny do 2000 zł. W przypadku e-papierosów do 500 zł.

Jeśli pracownik złamie zakaz palenia, również należą się kary za palenie papierosów. W zależności, jakie jest to miejsce, może dostać nawet zwolnienie w trybie dyscyplinarnym. Pracodawca ma możliwość dania nagany za palenie papierosów oraz nałożenia kary finansowej, jeśli jest to złamanie przepisów BHP.

Kara pieniężna nie może być wyższa niż jednodniowe wynagrodzenie pracownika. Nie można jej przydzielić po upływie 3 miesięcy od zaistniałej sytuacji.

Kto może nałożyć karę na pracownika za palenie papierosów?

Kara grzywny za złamany zakaz palenia tytoniu może być zarządzona przez odpowiednie służby lub samego pracodawcę. On sam może sprawę zgłosić policji lub straży miejskiej. Mogą one pracownikowi przydzielić karę grzywny w wysokości nawet do 500 zł, za złamanie zakazu palenia papierosów w miejscu publicznym.

Warto podkreślić, że temat palenia papierosów w miejscu pracy to kwestia wciąż bardzo chwiejna, która powoduje wiele niedomówień. Podsumowując, jeśli Twój pracodawca przekaże Ci na początku, że jest całkowity zakaz palenia w firmie, to trzeba się do tego dostosować. Inaczej można zostać ukaranym. Ważne jest, że zakaz palenia dla pracowników nie wynika wprost z przepisów Kodeksu pracy, ale są w nim wspomniane konkretne miejsca, w których ta czynność jest zakazana. Pracodawca jest zobowiązany zapewnić bezpieczne warunki pracy, a więc w miejscach, gdzie łatwo o pożar trzeba dostosować się do przyjętych zasad.

Sprawdź też: Bezpieczeństwo w pracy — jak o nie dbać?

Tagi

bezpieczeństwo w pracy kodeks pracy obowiązki pracodawcy prawa pracownika