Powrót

10 min czytania 16 stycznia 2024

Praca na akord to system wynagradzania w zależności od ilości wykonanej pracy. Jest często wykorzystywany w branżach magazynowych, produkcyjnych. Czym charakteryzuje się akord? Wynagrodzenie na akord — czym jest? Czy należy się wynagrodzenie za przestój w pracy? Jak wygląda umowa akordowa?

SPIS TREŚCI

• Praca na akord — na czym polega?
• Jakie są systemy pracy na akord?
• Czym charakteryzuje się akord?
• Wynagrodzenie za wadliwie wykonaną pracę
• Jakie są rodzaje akordów?
• Praca na akord a wynagrodzenie minimalne
• Wynagrodzenie na akord — czy się opłaca?
• Jakie są wady i zalety pracy na akord?
• Umowa akordowa — czym się wyróżnia?
• Czy należy się wynagrodzenie za przestój?
• Praca na akord a urlop

Praca na akord — na czym polega?

Praca na akord to system wynagradzania akordowego, który polega na stawce uzależnionej od wykonanej pracy. To, ile pracownik zarobi w ciągu miesiąca, jest zależne od jego wydajności i zaangażowania. Czym więcej włożonego wysiłku w pracę, tym ta stawka się zwiększa. Przed podjęciem pracy akordowej, warto poznać najważniejsze przepisy dotyczące akordowych stawek.

Jakie są systemy pracy na akord?

Wyróżniamy kilka rodzajów systemów wynagradzania akordowego:

• system czasowy — wysokość wynagrodzenia uzależniona jest od czasu pracy, jaki pracownik poświęca na wykonanie pracy. To oznacza, że to, ile zarabia, zależy głównie od liczby przepracowanych godzin, a nie od jakości wykonanej pracy. Kwota wynagrodzenia ustawiana jest w stawce miesięcznej lub godzinowej.
• system prowizyjny — pracownik otrzymuje wynagrodzenie jako procent od wykonanych transakcji. Może to być ustalona część zysku bądź sumy sprzedaży. Taki sposób wynagradzania jest często wykorzystywany wśród przedstawicieli handlowych, doradców finansowych, dealerów samochodowych czy sprzedawców.
• system akordowy — stawka akordowa uzależniona jest od ilości wykonanych czynności lub wytworzonych produktów. W tej formie można określić normy pracy oraz zorganizować system kontroli jakości pracy.

Czym charakteryzuje się akord?

W firmach, gdzie łatwo określić standardy produkcji, często stosuje się system akordowy. Przykładowo, ustala się, że pracownik powinien wyprodukować 100 sztuk danego produktu w ciągu godziny. Najczęściej dzieje się to przy pracy na produkcji lub pracy na magazynie.

Według art.83 § 1 kp normy czasu pracy powinny pełnić funkcję wskaźnika ilości wysiłku włożonego w pracę oraz efektywności jej wykonania. Mogą być stosowane jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy. Przy ustalaniu standardów czasu pracy istotne jest uwzględnienie techniki oraz organizacji pracy. Zmiany te mogą następować, jednak pracownicy powinni otrzymać powiadomienie o planowanych modyfikacjach przynajmniej dwa tygodnie przed ich wprowadzeniem.

Czytaj też: Utrata pracy — jak sobie z tym radzić?

Czytaj też: CV magazyniera — porady + wzór

Wynagrodzenie za wadliwie wykonaną pracę

Według art.82 Kodeksu pracy:

Art. 82. § 1. Za wadliwe wykonanie z winy pracownika produktów lub usług wynagrodzenie nie przysługuje. Jeżeli wskutek wadliwie wykonanej pracy z winy pracownika nastąpiło obniżenie jakości produktu lub usługi, wynagrodzenie ulega odpowiedniemu zmniejszeniu. 

§ 2. Jeżeli wadliwość produktu lub usługi została usunięta przez pracownika, przysługuje mu wynagrodzenie odpowiednie do jakości produktu lub usługi, z tym że za czas pracy przy usuwaniu wady wynagrodzenie nie przysługuje.

Jakie są rodzaje akordów?

Jakie możemy wyróżnić rodzaje pracy na akord?

• akord prosty — wynagrodzenie jest niezmiennie ustalone dla każdego zrealizowanego zadania. Każde działanie, które przekracza normę, jest tak samo płatne.
• akord progresywny — polega na tym, że przełożony płaci więcej za każde czynności, które wykonywane są ponad normę.
• akord degresywny — stawka wynagrodzenia jest zmienna, ale poniżej jakiegoś poziomu spada.
• akord czasowy — wynagrodzenie jest uzależnione od efektywnego wykorzystania czasu przeznaczonego na wykonywanie pracy.
• akord zryczałtowany — wysokość wynagrodzenia nałożona jest odgórnie.
• akord indywidualny lub zespołowy — zarobki są uzależnione od wyników jednej osoby lub całego zespołu.

Praca na akord a wynagrodzenie minimalne

Przy pracy na akord wciąż obowiązuje wynagrodzenie minimalne. W sytuacji gdy stawka akordowa pomnożona przez liczbę wyprodukowanych towarów lub usług nie osiągnie takiej samej kwoty jak najniższa krajowa, to pracodawca ma obowiązek dopłacić do wynagrodzenia, tak aby była równoważna z płacą minimalną (aktualnie 4242 brutto).

Wynagrodzenie na akord — czy się opłaca?

To czy wynagrodzenie na akord jest opłacalne zależy od indywidualnego podejścia każdego człowieka. Jednej osobie będzie pasować ciągła walka o wyższe wynagrodzenie, druga będzie wolała czuć się spokojna, że nie musi wyrabiać żadnej normy. Często ludzie podchodzą optymistycznie do swoich możliwości, często jednak przeceniają swoje możliwości. Wynagrodzenie w systemie akordowym może być korzystne dla osób, które chcą zarobić sobie przez pewien okres, np. przy pracy tymczasowej. Jest to dobra opcja na zarobek tymczasowy, ale przy pracy stałej może być na dłuższą metę męcząca.

Jakie są wady i zalety pracy na akord?

Praca w systemie akordowym ma wady i zalety. Co do nich należy?

Zalety pracy na akord:

• motywacja do wydajności — pracownicy są zazwyczaj bardziej zmotywowani do pracy, ponieważ ich wynagrodzenie zależy od ilości wykonanej pracy.
• dobry sposób na tymczasowy zarobek — ten system wynagradzania może być dobry dla osób podejmujących pracę tymczasową, ponieważ w krótkim czasie można uzyskać większe wynagrodzenie zależne od naszego wkładu pracy.
• indywidualna wydajność — dla pracowników, którzy wykazują większe zaangażowanie w wykonywaną pracę, rozliczenie akordowe może być atrakcyjną formą nagrody za ich zaangażowanie i wysiłek włożony w realizację zadań.

Wady pracy na akord:

• brak pewności co do dochodów — wynagrodzenie za pracę na akord może być niższe jeśli nie wyrobi się zaplanowanej normy pracy. Może to działać na utratę motywacji do pracy.
• presja czasu — w celu osiągnięcia wyższych zarobków pracownicy mogą podlegać presji czasu, co może prowadzić do przyspieszenia pracy i potencjalnie zwiększać ryzyko popełnienia błędów.
• rywalizacja między pracownikami — wprowadzenie elementu konkurencji może prowadzić do niezdrowej rywalizacji między pracownikami, co może negatywnie wpływać na atmosferę w miejscu pracy.Należy pamiętać, że nawet jeśli nie wyrobi się na początku zaplanowanej normy to nic straconego. Z czasem nabiera się wprawy, przez co zarobki mogą być wyższe po pewnym czasie.

Czytaj też: Najważniejsze zmiany w prawie pracy 2024

Umowa akordowa — czym się wyróżnia?

Nie ma czegoś takiego jak umowa akordowa, jest to po prostu umowa zlecenie lub umowa o pracę, w której opisuje się akordowy system wynagradzania. Pracodawca musi wpisać tam w przypadku umowy zlecenie: najniższą stawkę godzinową, a w przypadku umowy o prace: wynagrodzenie minimalne. Istotne jest również wpisanie zasad, tego jak ta stawka ma się zmieniać w zależności od wyrobionych norm pracy.

Czy należy się wynagrodzenie za przestój?

Co w przypadku, jeśli przestój w pracy nie jest zależny od pracownika, bo jest z powodu awarii maszyny lub braków w dostawie prądu? Według przepisów, jeśli przestój nie jest z winy pracownika, pracodawca ma obowiązek wypłacić mu 60% wynagrodzenia wyliczonego na podstawie średniej stawki godzinowej za ostatnie 3 miesiące pracy. Należy pamiętać również, że miesięczna kwota wynagrodzenia przestojowego nie powinna być niższa niż płaca minimalna.

Praca na akord a urlop

Czy osoby pracujące na akord mają prawo do urlopu?

Jeśli pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę to ma prawo do płatnego urlopu w wysokości 20 lub 26 dni w zależności od stażu pracy. Pracodawca musi obliczyć, jaką pensję pracownik uzyska w trakcie dni wolnych od pracy. Z uwagi, że jest to praca na akord, czyli zależna od wydajności, pracodawca może to zrobić w dwóch krokach:

• podzielić podstawę wynagrodzenia przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w ciągu ostatnich 12 miesięcy,
• pomnożyć wynik przez liczbę godzin, jakie pracownik spędziłby w pracy, gdyby nie był na urlopie.

Problematyczne może okazać się jednak wyliczanie ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy (niewykorzystany). W sytuacji zakończenia współpracy pracownikowi akordowemu należy się wypłata zaległego urlopu, zwłaszcza gdy ze względu na okres wypowiedzenia lub natychmiastowe zwolnienie nie ma możliwości skorzystania z tego urlopu zgodnie z potrzebami zakładu pracy.

Do obliczenia ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy trzeba uwzględnić wszystkie zmienne składniki wynagrodzenia, które przysługiwały za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc. Na tej podstawie trzeba wyliczyć średnią wysokość wypłacanych pensji w okresie 3 ostatnich miesięcy, które poprzedzały miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu.

W tym przypadku nie uwzględnia się jednorazowych wypłat, takich jak wynagrodzenie za urlop czy premie uznaniowe. Jeśli pracownik nie pracował w firmie przez pełne 3 miesiące, wypłacone mu wynagrodzenie za ten okres należy podzielić przez liczbę rzeczywistych dni jego pracy. Następnie uzyskaną wartość należy pomnożyć przez ilość dni, które pracownik musiałby przepracować w standardowym czasie pracy.

Praca na akord jest bardzo częstym zjawiskiem przy pracy na produkcji lub na magazynie. Pracownik produkcji, bądź magazynowy ma często do wyrobienia pewne normy, za które może uzyskać większe wynagrodzenie niż najniższa krajowa. Firma może wprowadzić akordowy system tylko w momencie, jeśli praca jest policzalna. Jeśli nie, może wystąpić chaos i problemy związane z osiąganiem wyższych wynagrodzeń.

Sprawdź też: Wynagrodzenie po terminie — co zrobić?

Udostępnij artykuł

Tagi