Wypowiedzenie umowy o pracę — co musisz wiedzieć?
Każdy pracownik, jak i pracodawca ma możliwość wypowiedzenia umowy o pracę. Inflacja rośnie z dnia na dzień, a nasze wynagrodzenia nie zwiększają się wystarczająco. Wiele osób w tym okresie może decydować się na odejście z pracy. Warto jest znać podstawowe prawa i obowiązki. Jakie są rodzaje wypowiedzeń umowy o pracę? Jaki jest okres wypowiedzenia? Sprawdź, co musisz wiedzieć o wypowiedzeniu umowy o pracę.
SPIS TREŚCI
- Na czym polega wypowiedzenie umowy o pracę
- Rodzaje wypowiedzeń umowy o pracę
- Okres wypowiedzenia umowy o pracę
- Jak liczyć okres wypowiedzenia na umowę o pracę?
- Wydłużenie lub skrócenie okresu wypowiedzenia
- Odwołanie od wypowiedzenia
- Odszkodowanie za wypowiedzenie umowy o pracę
- Wypowiedzenie umowy o pracę 2023 – zmiany
- Jak napisać wypowiedzenie umowy o pracę?
- Wypowiedzenie umowy o pracę — wzór
Na czym polega wypowiedzenie umowy o pracę
Wypowiedzenie umowy o pracę to dokument, który składa się w celu zakończenia pracy po upływie okresu wypowiedzenia. Może być on złożony przez pracodawcę lub pracownika.
Rodzaje wypowiedzeń umowy o pracę
Zakończenie stosunku pracy według Kodeksu pracy może nastąpić w sytuacji gdy:
- Minął czas zawarcia umowy
Jeśli umowa o pracę została złożona na czas określony, to jej rozwiązanie odbywa się w umówionym terminie. Nie trzeba wtedy składać wypowiedzenia. Pracownik może odejść z pracy w dniu zakończenia umowy.
- Wygaśnie stosunek pracy
Dzieje się tak, gdy pracownik lub pracodawca umrze. Wygasa również, gdy pracownik nie pojawi się w pracy przez 3 miesiące z powodu tymczasowego aresztowania.
- Rozwiąże się umowę za porozumieniem stron
Taki rodzaj rozwiązania umowy jest najkorzystniejszy dla obu stron. Wymaga on jednak zgody drugiej osoby. Zarówno pracodawca, jak i pracownik może w taki sposób zakończyć stosunek pracy. Pracownikowi nie przysługuje wtedy prawo do płatnego zwolnienia na poszukiwanie pracy.
- Rozwiąże się umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia
Uprawniony jest do tego zarówno pracodawca, jak i pracownik. To również korzystny sposób rozwiązania umowy dla obu stron. Pracownik ma czas na znalezienie nowego miejsca zatrudnienia.
- Rozwiąże się umowę bez zachowania okresu zatrudnienia
Jest to tzw. zwolnienie dyscyplinarne, czyli dyscyplinarka. Najmniej przyjemny sposób wypowiedzenia. Występuje ono najczęściej w wyniku naruszenia obowiązków pracowniczych. Pracodawca może złożyć jedynie w określonych przypadkach. Zgodnie z Kodeksem Pracy:
Art. 52. § 1. k.p. pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w przypadku:
- ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Zwolnienie dyscyplinarne jest również nałożone, jeśli pracownik w ogóle nie przyjdzie już do pracy. Pracodawca wpisze wtedy powód zwolnienia w świadectwo pracy, a konsekwencje tego mogą być poważne. Taka informacja na zawsze będzie wpisana już w historię zatrudnienia.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zależy od rodzaju podpisanej umowy oraz czasu jej zawarcia.
Długość wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony:
- dwa tygodnie — w przypadku, gdy pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy
- miesiąc — w przypadku, gdy pracownik był zatrudniony ponad pół roku, ale mniej niż 3 lata
- trzy miesiące — w przypadku, gdy pracownik zatrudniony jest ponad 3 lata
Długość wypowiedzenia umowy na okres próbny:
- trzy dni — jeśli pracownik zawarł umowę na mniej niż 2 tygodnie
- tydzień — jeśli pracownik zawarł umowę na więcej niż 2 tygodnie, ale mniej niż 3 miesiące
- 2 tygodnie — jeśli pracownik zawarł umowę na 3 miesiące
Czytaj też: Czy praca gwarantuje człowiekowi szczęście?
Jak liczyć okres wypowiedzenia na umowę o pracę?
Okres wypowiedzenia liczony jest przez Kodeks pracy w miesiącach, tygodniach i dniach:
- Okres wypowiedzenia w miesiącach
Wypowiedzenie liczone jest w pierwszy dzień kalendarzowy następnego miesiąca od momentu złożenia wypowiedzenia.
Przykład: Jeśli pracownik złoży wypowiedzenie 15 marca, to okres wypowiedzenia rozpocznie się 1 kwietnia, a zakończy się ostatniego dnia miesiąca.
- Okres wypowiedzenia w tygodniach
Wypowiedzenie liczone jest od pierwszej niedzieli następującej po złożeniu wypowiedzenia. Jego okres kończy się po upływie 1-2 tygodni. Sobota zawsze jest traktowana jako ostatni dzień okresu wypowiedzenia.
Przykład: Jeśli pracownik złoży wypowiedzenie 8 marca, to okres wypowiedzenia rozpocznie się 12 marca. Skończy się po upływie 2 tygodni. Ostatnim dniem wypowiedzenia jest sobota 25 marca.
- Okres wypowiedzenia w dniach
Wypowiedzenie liczone jest od pierwszego dnia jego doręczenia. Należy pamiętać jednak, że 3-dniowy okres wypowiedzenia ma zastosowanie jedynie przy umowie na okres próbny, trwający 2 tygodnie.
Przykład: Jeśli pracownik zatrudniony na umowę próbną na 2 tygodnie złoży wypowiedzenie w dniu 7 marca, to okres wypowiedzenia rozpocznie się 10 marca.
Wydłużenie lub skrócenie okresu wypowiedzenia
W przypadku gdy pracownik jest odpowiedzialny materialnie za jakieś mienie, strony mogą ustalić, że okres wypowiedzenia wynosi:
- miesiąc (jeśli pracownik był zatrudniony mniej niż pół roku)
- 3 miesiące (jeśli pracownik był zatrudniony więcej niż pół roku)
Jeśli pracodawca składa wypowiedzenie pracownikowi z przyczyn niezależnych od niego, okres wypowiedzenia może skrócić się z 3 miesięcy do 1 miesiąca (art.
361§ 1 Kp).
Gdy wypowiedzenie zostało zawarte po porozumieniu obu stron — mogą one ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy.
Odwołanie od wypowiedzenia
Pracownik ma prawo wznieść odwołanie, gdy pracodawca złoży mu nieuzasadnione wypowiedzenie umowy. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowę w przypadku, gdy:
- pracownik jest w ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego,
- pracownik jest chronionym działaczem związkowym,
- pracownik przebywa na urlopie,
- pracownik ma przynajmniej 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego.
Odwołanie należy wnieść do sądu pracy. Jego skutkiem może być wypłacenie odszkodowania lub przywrócenie do pracy. Aby to się stało, sąd musi uznać wypowiedzenie za nieuzasadnione lub niezgodne z prawem.
Odszkodowanie za wypowiedzenie umowy o pracę
Za nieuzasadnione wypowiedzenie sąd pracy może przyznać pracownikowi odszkodowanie. Jego wysokość regulowana jest przez Kodeks pracy. Jest to kwota równa wysokości wynagrodzenia od 2 tygodni do 3 miesięcy. Do okresu zatrudnienia pracownikowi wlicza się również okres bez pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę 2023 – zmiany
W 2023 roku wprowadzone zostaną zmiany w Kodeksie pracy, które będą związane z wypowiedzeniem umowy. Co się zmieni?
- Ważne będzie złożenie wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony w formie pisemnej.
- Rozszerzy się zakres roszczeń pracowników zwolnionych za wypowiedzeniem o pracę.
- Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony wymagać będzie zawiadomienia związków zawodowych w szkole
Jak napisać wypowiedzenie umowy o pracę?
Podstawowe elementy wypowiedzenia o pracę złożonego przez pracownika to:
- Data i miejscowość,
- Dane kontaktowe (imię i nazwisko, adres)
- Dane pracodawcy
- Adres firmy
- Tytuł listu
- Dane umowy o pracę
- Powód odejścia z pracy (opcjonalnie)
- Podpis
W przypadku wypowiedzenia złożonego przez pracodawcę należy umieścić:
- uzasadnienie rozwiązania umowy, gdy jest ona zawarta na czas określony,
- prawo do odwołania się do sądu pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę — wzór
- Wzór rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron:
- Wzór rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia:
- Ogólny wzór rozwiązania umowy o pracę:
Czytaj też: Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy