10 minut czytania 18 marca 2022

Kodeks pracy 2022 – zmiany

Zmiany w kodeksie pracy wiążą się z wdrożeniem dwóch unijnych dyrektyw: dyrektywy w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w UE i tzw. dyrektywy rodzicielskiej. Kodeks pracy 2022 – jakie są zmiany?

Dyrektywa PE i RUE 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy

Wdrożenie tej dyrektywy w państwach członkowskich powinno nastąpić 1 sierpnia 2022 roku. Jej celem jest zapewnienie minimalnych praw wszystkim pracownikom w Unii Europejskiej, poprawa warunków pracy, wprowadzenie bardziej przejrzystego i przewidywalnego zatrudnienia.

Dyrektywa ta dotyczy zmian odnośnie:

zawieraniu umów o pracę na okres próbny,
rozszerzenia prawa pracowników do pełniejszej i uaktualnionej informacji,
ustanowienia nowych minimalnych praw dla pracowników.

Kodeks pracy 2022 – Umowa na okres próbny

Zmiany w kodeksie pracy zakresie umowy o prace zawieranej na okres próbny dotyczą:

zapewnienia, że okres próbny będzie współmierny do przewidywanego czasu trwania umowy o pracę na czas określony i do rodzaju pracy;
możliwości ponownego zawarcia umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem, jeśli będzie zatrudniony do wykonywania innego rodzaju pracy;
zagwarantowania możliwości ustalenia przez strony stosunku pracy przedłużenia umowy na okres próbny o czas nieobecności pracownika w pracy, jeśli jego nieobecność w pracy w czasie trwania umowy była usprawiedliwiona.

Kodeks pracy 2022 – Prawo do jednoczesnego zatrudnienia u innego pracodawcy

Kolejnym prawem, które ma zostać zagwarantowane, jest zapewnienie prawa pracownika do jednoczesnego zatrudnienia u innego pracodawcy (uregulowanie zakazu zabraniania pracownikowi równoczesnego zatrudnienia u innego pracodawcy i zakazu gorszego traktowania pracownika z tego powodu).

Kodeks pracy 2022 – Wniosek o korzystniejszą formę zatrudnienia

Projektowane przepisy wprowadzają prawo do wystąpienia do pracodawcy z wnioskiem o korzystniejszą dla pracownika formę zatrudnienia. Gwarantuje to bardziej przewidywalne oraz bezpieczne warunki pracy. Prawo to dotyczy pracownika zatrudnionego na co najmniej 6 miesięcy. Można to wykorzystywać raz w roku kalendarzowym. Pracodawca byłby zobligowany do wystosowania pisemnej odpowiedzi na ten wniosek wraz z uzasadnieniem. Projektodawca przewidział na to termin 1 miesiąca, licząc od dnia otrzymania wniosku.

Prawo pracownika do bezpłatnych szkoleń – zmiany w kodeksie pracy

Pracownik otrzyma prawo do nieodpłatnego szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku. Szkolenie takie będzie nieodpłatne i będzie zaliczało się do czasu pracy. Odbywać się powinno w miarę możliwości w godzinach pracy pracownika.

Dyrektywa PE i RUE /1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów

Termin wdrożenia drugiej dyrektywy to 2 sierpnia 2022 r. Ma na celu zapewnienie minimalnych wymagań wyrównujących sytuację kobiet i mężczyzn na rynku pracy oraz równego traktowania. Celem dyrektywy jest dążenie do wyrównywania podziału obowiązków związanych z opieką nad dziećmi pomiędzy kobietami i mężczyznami.

Kodeks pracy 2022 – Urlop rodzicielski

wprowadzenie dla pracownic i pracowników indywidualnego prawa do urlopu rodzicielskiego. Łączny wymiar tego urlopu dla obojga rodziców będzie wynosił do 41 tygodni. Dotyczy to urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie albo do 43 tygodni w przypadku porodu mnogiego,
uniezależnienie prawa do urlopu rodzicielskiego od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu,
wprowadzenie w ramach ww. wymiaru urlopu rodzicielskiego nieprzenoszalnej części tego urlopu w wymiarze do 9 tygodni dla każdego z rodziców (oznacza to możliwość skorzystania przez każdego z rodziców z maksymalnie 32/34 tygodni tego urlopu),
ustalenie wysokości zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu rodzicielskiego na poziomie 70% podstawy wymiaru zasiłku (jednakże w razie złożenia przez pracownicę wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego w terminie nie później niż 21 dni po porodzie miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego wyniesie 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku). W każdym przypadku pracownikowi – ojcu dziecka za okres nieprzenoszalnej 9-tygodniowej części urlopu będzie przysługiwał zasiłek w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku;

Kodeks pracy 2022 – Urlop opiekuńczy

W 2022 roku może być wprowadzony tzw. urlop opiekuńczy. Zgodnie z nowymi przepisami w kodeksie pracy rodzice mieliby prawo do urlopu opiekuńczego (5 dni w roku kalendarzowym).

Kiedy będzie można skorzystać z tego urlopu? Jeśli pracownik będzie potrzebował zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie bliskiej osobie z rodziny, np. dziecku, matce, ojcu, albo osobie pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym wymagającej znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych. Nie przewiduje się jednak wynagrodzenia za czas trwania tego urlopu.

Kodeks pracy 2022 – Urlop ojcowski

Dyrektywa nakazuje państwom członkowskim gwarantowanie prawa do 10-dniowego urlopu ojcowskiego. W Polsce jest to 14 dni kalendarzowych. Zmianą, jaka dotyczy urlopu ojcowskiego będzie skróceniu okresu, do którego można skorzystać z tego uprawnienia. Obecnie ojciec może wykorzystać gwarantowane 14 dni do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia. Nowelizacja skraca ten okres do 12 miesięcy od dnia urodzenia dziecka.

Kodeks pracy 2022 – Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej

Wprowadzone zostanie zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach ( 2 dni lub 16 godzin). Sprawy pilne to sprawy rodzinne spowodowane chorobą lub wypadkiem. Z tego rodzaju zwolnienia od pracy będzie można skorzystać w przypadku niezbędnej, natychmiastowej obecności pracownika. Pracownik zachowa za ten czas prawo do 50% wynagrodzenia obliczanego jak wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego.

Kodeks pracy 2022 – Elastyczna organizacja pracy

Zmiany w kodeksie pracy mają na celu wprowadzenie elastycznej organizacji pracy przez zwiększenie uprawnień pracownika wedle jego indywidualnych potrzeb. Propaguje się stosowanie takich rozwiązań, jak:

telepraca,
elastyczne rozkłady czasu pracy (ruchomy czas pracy, indywidualny czas pracy i przerywany czas pracy)
praca w niepełnym wymiarze czasu pracy

Taka elastyczna organizacja pracy dotyczy rodziców, którzy opiekują się dzieckiem do 8 lat oraz opiekunów (czyli pracownikom, którzy zapewniają opiekę lub wsparcie krewnemu, lub osobie zamieszkującej z pracownikiem w tym samym gospodarstwie domowym wymagającym znacznej opieki, lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych). Pracownik będzie mógł złożyć w tym celu stosowny wniosek. Jeśli pracodawca odmówi, musi to w sposób pisemny uzasadnić.

Kodeks pracy 2022 – Obowiązek uzasadnienia wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony

Jedna z kluczowych i najbardziej kontrowersyjnych modyfikacji dotyczy zmian odnośnie regulacji dot. rozwiązywania umów o pracę na czas określony. KE wskazała na występujące w przepisach Kodeksu Pracy trzy aspekty nierówności umów na czas określony w stosunku do umów na czas nieokreślony:

brak obowiązku uzasadnienia wypowiedzenia umowy na czas określony;
brak obowiązku konsultacji związkowej;
niemożliwość ubiegania się o przywrócenie do pracy.

W związku z powyższym projekt ustawy dokona także zmiany obowiązujących przepisów dotyczących umów o pracę na czas określony. Wiąże się to z wprowadzeniem obowiązku uzasadnienia wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony, konsultacji związkowej oraz możliwości ubiegania się o przywrócenie do pracy – także w przypadku zawarcia umowy o pracę na czas określony.

Więcej informacji z zakresu prawa pracy znajdziesz TUTAJ

Tagi