Powrót
8 min czytania 15 czerwca 2023

Zwolnienie lekarskie, czyli L4 – co musisz wiedzieć?

Zwolnienie lekarskie to dokument, który pozwala pracownikowi na czasowy odpoczynek z powodu choroby lub urazu. Czasami jest to jedyna opcja, aby zadbać o swoje zdrowie i przyspieszyć powrót do pracy. Jakie są zasady otrzymywania zwolnienia lekarskiego, czyli L4? Jakie obowiązują prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy w tej sytuacji? Sprawdź, co warto wiedzieć o zwolnieniu lekarskim, czyli L4! 👇

zwolnienie lekarskie L4

SPIS TREŚCI:

Co to jest L4?

L4, to nic innego jak zwolnienie lekarskie. To dokument, który wystawia lekarz w celu usprawiedliwienia nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy. Przysługuje każdej osobie zatrudnionej na umowie o pracę. Zwolnienie lekarskie można otrzymać tylko od lekarza, który po przeprowadzeniu odpowiednich badań stwierdzi, że pracownik nie jest zdolny do pracy z powodu choroby lub urazu. L4 może być ważne od kilku dni do nawet kilku miesięcy, w zależności od ciężkości schorzenia i zaleceń lekarza. Podczas wystawiania L4 przez lekarza, pracodawca nie widzi jego powodu. Jeśli otrzymamy zwolnienie chorobowe, możemy je sprawdzić elektronicznie. Platforma Usług Elektronicznych — PUE ZUS nam to umożliwia, logujemy się do niej m.in przez Profil Zaufany. 

Zasady udzielania zwolnienia lekarskiego zawarte zostały w Ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636 z późn. zm.). 

L4 jest dokumentem formalnym, dlatego też pracodawca nie może zmusić pracownika do pracy podczas zwolnienia. 

Jak długo można być na L4, czyli zwolnieniu lekarskim?

Większość osób nie wie, jak długo można być na zwolnieniu lekarskim. Maksymalny czas chorobowy, jaki może otrzymać pracownik na leczenie to 6 miesięcy (182 dni). Wyjątkiem jest ciąża lub gruźlica — wydłużają okres nawet do 270 dni. Jeśli pół roku nie wystarczy, żeby wyzdrowieć, można ubiegać się o kolejne 12 miesięcy. O jego przyznaniu decyduje lekarz orzecznik z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W każdym kolejnym roku limit dni na L4 się odnawia. Pracownika na zwolnieniu może kontrolować pracodawca lub ZUS, jeśli ma podejrzenia, że łamie prawo. W momencie, gdy pracownik nadużywa zwolnienia lekarskiego, wykorzystuje je w innym celu niż powrót do zdrowia — pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z jego winy.

Kto może wystawić zwolnienie lekarskie?

L4 może wystawić lekarz rodzinny, lekarz specjalista, stomatolog oraz lekarz w szpitalu. Sytuacja jednak trochę się komplikuje, jeśli korzystamy z usług prywatnych. Nie zawsze mamy możliwość skorzystać z usług NFZ, ponieważ często są duże kolejki. Pojawia się więc pytanie, czy lekarz prywatny może wystawić zwolnienie L4? To zależy od kilku czynników, ale w większości sytuacji taki lekarz nie może wystawić zwolnienia. Aby mogło do tego dojść, lekarz musi mieć podpisaną umowę z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

E-ZLA – czyli elektroniczne zwolnienie lekarskie 

L4 wystawiane jest drogą elektroniczną. Najpierw trafia do ZUS-u, później do pracodawcy. Pracownik powinien sam niezwłocznie powiadomić pracodawcę o niestawieniu się do pracy. Od 1 grudnia 2018 roku istnieje możliwość wystawienia zwolnienia lekarskiego online. E-ZLA – czyli elektroniczne zwolnienie lekarskie, trafia automatycznie do pracodawcy po wystawieniu przez lekarza. Wszystkie zwolnienia przesyłane są również na platformę PUE ZUS, na której można je sprawdzić. 

Czytaj też: RODO – co to jest?

zwolnienie lekarskie

Co, jeśli zwolnienie lekarskie nie dotarło do pracodawcy?

Bardzo rzadko, ale może się zdarzyć sytuacja, w której zwolnienie chorobowe nie dotrze do pracodawcy. Może być to przyczyną złego połączenia z internetem, awarią lub przerwą w działaniu systemu teleinformatycznego. Warto jest mieć dostęp do platformy PUE ZUS, na której można sprawdzić informacje na temat zwolnień. Jeśli E-ZLA nie zostanie wygenerowane, należy powiadomić o tym lekarza — musi on wystawić zwolnienie papierowe. Obowiązek poinformowania ZUS-u nadal leży po stronie lekarza. Musi on w przeciągu 3 dni przekazać taką informację. Po stronie pracownika zaś leży poinformowanie pracodawcy w ciągu 7 dni od otrzymania l4 papierowego. 

Lekarz może wystawić zwolnienie papierowe jedynie w awaryjnych sytuacjach. Jest to np.: brak dostępu do internetu, awaria systemu informatycznego. 

Zdarza się, że pracodawca nie ma założonego konta na platformie PUE ZUS. Nie widzi on wtedy wystawionych zwolnień. Jest to możliwe, jeśli zatrudnia on do 5 osób w swojej firmie. W takim przypadku pracownik musi dostarczyć zwolnienie w formie papierowej. 

L4 niedostarczone do pracodawcy — konsekwencje

Przez automatyzację, zwolnienia wpadają do pracodawcy automatycznie. Rzadko więc się zdarzy, że nie dotrą do przełożonego. Jeżeli pracownik nie dostarczył zwolnienia na czas, jego wynagrodzenie za L4 może się zmniejszyć. Pracownik ma na to czas do 7 dni. Jeśli tego nie zrobi, to w 8 dniu jego wynagrodzenie za zwolnienie zmniejszy się o 25%. W momencie, gdy stan zdrowia pracownika nie pozwala na dostarczenie L4 – nie ma on takiego obowiązku. Może to zrobić ktoś bliski lub rodzina. 

Czy L4 może być wystawione z datą wsteczną?

Zazwyczaj zwolnienie lekarskie jest wystawione w dniu badania pracownika. Według prawa, istnieje możliwość wystawienia zwolnienia L4 z datą wsteczną. Dzieje się tak w określonych sytuacjach, stan musi wskazywać, że pracownik był już wcześniej niezdolny do pracy. Lekarz może takie zaświadczenie wystawić maksymalnie 3 dni wstecz. Decyzja o jego wystawieniu zależy tylko i wyłącznie od lekarza. 

Inna sytuacja jest, jeśli zwolnienie chorobowe wypisuje nam psychiatra. Wtedy może on wystawić zwolnienie wcześniej niż 3 dni wstecz. Dzieje się tak wtedy, gdy psychiatra stwierdzi zaburzenia psychiczne, które ograniczały zdolność pracownika do oceny swojego działania. 

Jakie wynagrodzenie na L4?

Wysokość wynagrodzenia chorobowego za okres zwolnienia regulują przepisy z Kodeksu Pracy. Pracodawca musi wypłacić pracownikowi wynagrodzenie chorobowe za czas niezdolności do pracy przez 33 dni w ciągu roku kalendarzowego. Wielkość wynagrodzenia jest zależna od powodu wystawienia zwolnienia chorobowego. 

Wysokość wynagrodzenia a powód niezdolności do pracy:

  • 80% – choroba, odosobnienie w związku z chorobą zakaźną,
  • 100% – choroba w ciąży, wypadek w pracy lub w drodze do pracy, badania lekarskie związane z kandydowaniem jako dawca komórek.

Czytaj też: Urlop macierzyński 

zwolnienie lekarskie

Zwolnienie lekarskie a zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy wypłacany jest pracownikowi od 34 dnia (lub od 15. dni osobom powyżej 50. roku życia) przebywania na zwolnieniu lekarskim. Świadczenia te wypłaca ZUS, więc zasiłek chorobowy przysługuje osobom ubezpieczonym. Do 33 dnia zwolnienia lekarskiego wynagrodzenie chorobowe płaci pracodawca. 

zwolnienie lekarskie

Źródło: www. eurokadra.expert

Umowa zlecenie a zwolnienie L4

Prawo do zwolnienia chorobowego otrzymuje każdy pracownik będący zatrudniony na umowie o pracę. Taka możliwość istnieje również dla osób pracujących na umowie zlecenie. To od pracownika zależy, czy chce podlegać ubezpieczeniu chorobowemu. Pracownik musi złożyć pracodawcy odpowiedni wniosek o rejestrację w ZUS. Składki muszą być pobierane z wynagrodzenia nieprzerywanie przez 90 dni, aby móc skorzystać z L4. Świadczenie chorobowe nie jest wypłacane ze środków zleceniodawcy, a od początku wypłaca je ZUS. 

Zwolnienie lekarskie na dziecko

Istnieje możliwość dostania zwolnienia lekarskiego w razie choroby dziecka. Jest to wtedy zasiłek opiekuńczy. Może z niego skorzystać zarówno matka, jak i ojciec. Aby móc z niego korzystać, rodzic musi być objęty ubezpieczeniem zdrowotnym. Zasiłek opiekuńczy przysługuje na dziecko własne, przysposobione lub przyjęte na wychowanie. Zwolnienia chorobowego nie dostanie rodzic, jeśli w domu znajduje się osoba, która mogłaby się nim zająć. 

Zwolnienie lekarskie to czas, który należy poświęcić na regenerację sił i powrót do pełni zdrowia. Pracownikom należy się w tym czasie wsparcie i zrozumienie ze strony pracodawców. Należy pamiętać, że L4 przysługuje jedynie osobom ubezpieczonym zdrowotnie. 

W czasie trwania zwolnienia lekarskiego pracownik nie ma obowiązku wykonywania pracy, a jednocześnie pracodawca nie może od niego wymagać wykonywania obowiązków. Pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby lub urazu, zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu Pracy. 

Sprawdź też: Urlop okolicznościowy 

Tagi

kodeks pracy L4 porady pracownicze